Het managen van conflict is nodig om het werk optimaal te laten verlopen. Conflictmanagement bevordert goed conflict en vermindert of voorkomt slecht conflict. Conflictmanagement is in te delen in vier delen, namelijk.
Hoe we met elkaar omgaan wordt gestuurd door de manier waarop de organisatie is ontworpen. Er zijn maar weinig afdelingen of personen die solo kunnen werken. Je hebt elkaar nodig en dat vraagt om een helder doel, een goede rolverdeling en de juiste persoon op de juiste plaats. Verder moeten middelen eerlijk verdeeld zijn. Als je een optimaal conflictniveau wilt dan helpt de norm van fair fight: we spelen hier op de bal en niet op de man. Hoe je dit doet valt gewoon te leren. Preventie bestaat dus vooral uit structurele maatregelen voor de langere termijn. Als deze ontbreken ontstaat een organisatie met eindeloze touwtrekkerij en onnodig intern gedoe en geharrewar.
Als je in een conflict beland bent, kun je allereerst veel zelf doen. Bij je zelf managen kun je lezen hoe emoties je gedachten vertroebelen. En hoe onbetrouwbaar je eigen waarneming soms is. Je helpt jezelf door de zaak op een rijtje te zetten. Misschien heb je een innerlijk conflict en begrijpen anderen je niet. Een gesprek met een vertrouweling thuis of op het werk kan verhelderen. Zij kennen jou en je valkuilen. Bij interventies vind je hulpmiddelen voor zo'n gesprek. Misschien kun je je eigen gedrag wat veranderen voor een betere interactie. Door zo'n gesprek kun je inschatten of het sop de kool waard is. Droppen is wereldwijd de meest toegepaste reactie op conflict na enige reflectie volgens Black. Maar je kunt ook besluiten iets te ondernemen.
Als een conflict tussen personen, teams of afdelingen bekend wordt, dan is een leidinggevende de eerst aangewezene om iets te doen. Volgens Mintzberg besteden leiders 25% van hun tijd aan conflictmanagement. Andere schattingen komen hoger uit. Jammer genoeg ontbreekt dit onderwerp in de curriculae van de meeste business schools. Gelukkig valt het wel te leren en leiders doen dit in de dagelijkse praktijk. Als partijen zelf een oplossing kiezen is de kans op succes het grootst. Dit werkt beter dan iets opleggen al is dat soms onvermijdelijk. Mocht je een conflict moeten oplossen, lees dan verder bij doelen, proces en interventies. Ben je als leidinggevende zelf betrokken bij een conflict dan heb je mogelijk iets aan wat er staat bij zelfhulp.
Professionele hulp bij het oplossen van conflict kent vele typen professionals met verschillende rollen, zoals:
Professional
Zichtbaar
Onzichtbaar
Helpt één partij
Helpt alle partijen
Vertrouwenspersoon
Bedrijfsarts
Interne/externe coach
HR professional
Interne/externe mediator
Intern/extern organisatieadviseur
Advocaat
-
-
-
X
X
X
X
X
X
X
X
-
-
-
X
X
X
X
-
-
X
-
-
-
X
X
X
-
Je kunt hulp inschakelen zonder dat anderen dat hoeven te weten. Vertrouwenspersonen, bedrijfsartsen en coaches denken vaak achter de schermen mee. Conflict is een bekend onderwerp voor hen en ze kunnen nuttige tips geven. Wat je met hen bespreekt zullen ze vertrouwelijk behandelen conform hun beroepscode. Ook HR professionals vervullen soms die rol.
Als twee personen een conflict hebben, kan de hulp van een mediator ingeroepen worden. Liggen meerdere partijen – personen, teams, afdelingen – in de clinch, dan kiest men vaak voor een organisatieadviseur. Organisatieadviseurs focussen niet alleen op het incident maar ook op oorzaken in het ontwerp van de organisatie in relatie tot druk vanuit de omgeving.
Lukt het niet om er samen uit te komen, dan komen in ultieme situaties advocaten in beeld. Zij bieden hulp aan individuele partijen.